Natuurinclusief: abstract of steeds concreter?

Natuurinclusief. Zo’n geëmancipeerd woord. Alleen al door de toevoeging ‘inclusief’. Het is een woord vol potentie die tegelijkertijd vraagtekens oproept. Wat houdt het nu eigenlijk in? Want, naast natuurinclusief boeren, kun je tegenwoordig ook in een natuurinclusief-huis wonen.

De Wageningen Universiteit (WUR) heeft het fijn verwoord. Geen abstracte wetenschapstaal met mitsen en maar-en. Maar helder en concreet. Daar kunnen we tenminste wat mee.

Hun richtlijnen gaan verder dan een blije koe in de wei. Ook wij gebruiken ze. Want, boeren is meer dan een koe die overdag buiten graast en ’s avonds melk geeft.

Zaai margrieten, wilde peen en klaver, zegt de WUR. Stap nou eens af van strakke, raaigras weilanden die louter de melkproductie faciliteren. Denk nog eens na over het gebruik van kunstmest, zegt ook Theo Mulder van Mulder Agro. Het is als drugs voor de bodem.

Ga nou eens zorgen voor al je werknemers onder de grond. Laat ze doen waar ze goed in zijn: organisch materiaal omzetten in voedingstoffen. Snoer ze niet de mond met gewasbeschermingsmiddelen. Dat werkt in de mensenwereld ook niet. Iedereen weet dat werknemers het hardst schitteren als ze mogen doen waar ze goed in zijn. Regenwormen dus ook.

Van boeren met kunstmatige ingrepen naar boeren met de bodem. Geloof me, het roer gooi je niet in een keer om. Dat gaat stap voor stap. We ruilen onze Twingo of Volvo ook niet van vandaag op morgen massaal in voor een Tesla of Lightyear – al is dat laatste helemaal een uitdaging geworden.

Na vijf jaar begint het natuurinclusieve zichtbaar te worden. We zitten dan weliswaar nog in het kunstmest-afkickproces. Maar de margrieten en patrijzenhaag zijn een feit. Nu in de winter is het moeilijk te zien. Maar de kleurloze bosjes aan de rand van de weilanden zullen zich dadelijk weer gaan ontpoppen tot een fleurig landschap. Vanaf april. Misschien al vanaf maart.

De strakke raaigrasvelden die we inruilden voor weilanden met kleur: het is de route die wij besloten te bewandelen. Omdat het bij ons past. Dat neemt niet weg dat het wennen was in het begin. Net als we als nuchtere Tukkers struggles hadden met ‘natuurinclusief’. Nu het vorm krijgt op ons erf, begint het te leven. Het abstracte is er af, de potentie zichtbaar.

Kees